Δεν μπορείς να βγάλεις κάποιον από το μυαλό σου; Σκέφτεσαι το ταίρι σου ενώ θα έπρεπε να δουλεύεις; Φαντάζεσαι το μέλλον σου μαζί του; Αυτές οι ιλιγγιώδης σκέψεις είναι μόνο μερικά από τα αποκαλυπτικά σημάδια που αποδεικνύουν ότι εσύ που διαβάζεις το άρθρο η καρδιά σου κάνει πεταλουδίτσες.

Στην πραγματικότητα, οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει ακριβώς τι σημαίνει να «ερωτεύεσαι». Οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι ο εγκέφαλος ενός ερωτευμένου ατόμου φαίνεται πολύ διαφορετικός απ’ αυτόν που βιώνει απλή λαγνεία και είναι επίσης σε αντίθεση με τον εγκέφαλο κάποιου σε μια μακροπρόθεσμη, αφοσιωμένη σχέση. Μελέτες με επικεφαλής την Helen Fisher, ανθρωπολόγο στο Πανεπιστήμιο Rutgers αποκάλυψαν ότι η φάση «ερωτευμένος» είναι καθαρά εγκεφαλική ενώ διαρκεί μια καθορισμένη χρονική περίοδο.

Νομίζεις ότι αυτό που ζεις είναι ξεχωριστό

Όταν είσαι ερωτευμένος, αρχίζεις να πιστεύεις ότι ο αγαπημένος σου είναι μοναδικός. Η πεποίθηση συνδυάζεται με την ανικανότητα να νιώσεις ρομαντικό πάθος για οποιονδήποτε άλλο. Σύμφωνα με ένα άρθρο του 2017 στο περιοδικό Archives of Sexual Behavior, αυτή η διάθεση μονογαμίας προκύπτει από αυξημένα επίπεδα κεντρικής ντοπαμίνης – μια χημική ουσία που εμπλέκεται στην προσοχή και την εστίαση – στον εγκέφαλο.

Εστιάζοντας στα θετικά

Οι άνθρωποι που είναι πραγματικά ερωτευμένοι τείνουν να επικεντρώνονται στις θετικές ιδιότητες του συντρόφου τους, παραβλέποντας παράλληλα τα αρνητικά χαρακτηριστικά του. Άλλωστε οι σχέσεις είναι συνήθως πιο επιτυχημένες όταν εξιδανικεύονται οι σύντροφοι.

Εκείνοι που είναι ερωτευμένοι επικεντρώνονται επίσης σε ασήμαντα γεγονότα και αντικείμενα που τους θυμίζουν το αγαπημένο τους πρόσωπο. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2013 στο περιοδικό Motivation and Emotion, η αγάπη εμποδίζει τους ανθρώπους να επικεντρωθούν σε άλλες πληροφορίες.

Αυτή η εστιασμένη προσοχή πιστεύεται επίσης ότι προκύπτει από αυξημένα επίπεδα κεντρικής ντοπαμίνης, καθώς και από μια αύξηση της κεντρικής νορεπινεφρίνης, μιας χημικής ουσίας που σχετίζεται με αυξημένη μνήμη παρουσία νέων ερεθισμάτων.

Συναισθηματική αστάθεια

Όπως είναι γνωστό, η αγάπη συχνά οδηγεί σε συναισθηματική και φυσιολογική αστάθεια. Νιώθεις έξαψη, ευφορία, αυξημένη ενέργεια, αϋπνία, απώλεια όρεξης, πεταλούδες στην καρδιά ενώ με την παραμικρή στραβή κυριεύεσαι από άγχος, πανικό και συναισθήματα απελπισίας.

Αυτές οι εναλλαγές της διάθεσης παραλληλίζονται με τη συμπεριφορά των τοξικομανών, σύμφωνα με ένα άρθρο του 2017 της Fisher στο περιοδικό Φιλοσοφία, Ψυχιατρική και Ψυχολογία. Και πράγματι, όταν οι ερωτευμένοι άνθρωποι δείχνουν φωτογραφίες των αγαπημένων τους, πυροδοτούν τις ίδιες περιοχές του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται όταν ένας ναρκομανής λαμβάνει τη δόση του.

Εντεινόμενη έλξη

Η κεντρική ντοπαμίνη μπορεί να είναι υπεύθυνη και γι’ αυτή την αντίδραση της εντεινόμενης έλξης, επειδή η έρευνα δείχνει ότι όταν μια ανταμοιβή καθυστερεί, οι νευρώνες που παράγουν ντοπαμίνη στην περιοχή του μέσου εγκεφάλου γίνονται πιο παραγωγικοί.

Ενοχλητική σκέψη

Οι άνθρωποι που είναι ερωτευμένοι αναφέρουν ότι ξοδεύουν, κατά μέσο όρο, περισσότερο από το 85% των ωρών τους συλλογιζόμενοι το αντικείμενο της αγάπης τους. Αυτή η μορφή εμμονικής συμπεριφοράς, μπορεί να προκύψει από μειωμένα επίπεδα κεντρικής σεροτονίνης στον εγκέφαλο, μια κατάσταση που έχει συσχετιστεί με εμμονική συμπεριφορά στο παρελθόν.

Σύμφωνα με μια μελέτη του 2012 που δημοσιεύθηκε στο Journal of Psychophysiology, οι άνδρες που είναι ερωτευμένοι έχουν χαμηλότερα επίπεδα σεροτονίνης από τους άνδρες που δεν είναι, ενώ το αντίθετο ισχύει για τις γυναίκες. Οι άνδρες και οι γυναίκες που ήταν ερωτευμένοι βρέθηκαν να σκέφτονται το αγαπημένο τους πρόσωπο για το 65% του χρόνου που ήταν ξύπνιοι.

Συναισθηματική εξάρτηση

Οι ερωτευμένοι επιδεικνύουν τακτικά σημάδια συναισθηματικής εξάρτησης από τη σχέση τους, συμπεριλαμβανομένης της κτητικότητας, της ζήλιας, του φόβου της απόρριψης και του άγχους χωρισμού.

Η λειτουργική απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (fMRI) έδειξε ενεργοποίηση σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένων περιοχών προγεστερόνης που έχει αποδειχθεί ότι παίζει ρόλο στην επιθυμία για λήψη κοκαΐνης. «Η ενεργοποίηση περιοχών που εμπλέκονται στον εθισμό της κοκαΐνης μπορεί να βοηθήσει στην εξήγηση των εμμονικών συμπεριφορών που σχετίζονται με την απόρριψη στην αγάπη», έγραψαν οι ερευνητές το 2010 στο Journal of Neurophysiology.

Σχεδιασμός του μέλλοντος

Η λαχτάρα για συναισθηματική ένωση με έναν αγαπημένο, που αναζητά τρόπους να έρθει πιο κοντά με τον σύντροφό του είναι επίσης σημάδι ερωτευμένου ανθρώπου. Σύμφωνα με ένα άρθρο από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, όταν τα επίπεδα σεροτονίνης αρχίζουν να επιστρέφουν σε φυσιολογικά επίπεδα, η ορμόνη οξυτοκίνη αυξάνεται στο σώμα. Αυτός ο νευροδιαβιβαστής συνδέεται με τη δημιουργία πιο σοβαρών σχέσεων.

Συναισθήματα ενσυναίσθησης

Οι άνθρωποι που είναι ερωτευμένοι γενικά αισθάνονται μια ισχυρή αίσθηση ενσυναίσθησης προς την αγαπημένη τους, αισθάνονται τον πόνο του άλλου ατόμου ως δικό τους και είναι πρόθυμοι να θυσιάσουν τα πάντα για το ταίρι τους.

Ευθυγράμμιση ενδιαφερόντων

Ο ερωτευμένος άνθρωπος αναδιοργανώνει τις καθημερινές του προτεραιότητες για να ευθυγραμμιστεί με αυτές του αγαπημένου του. Ενώ μερικοί άνθρωποι μπορεί να προσπαθήσουν να λειτουργήσουν ως ένα μελέτες που παρουσιάστηκαν το 2013 διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι έλκονται από το αντίθετο ή τουλάχιστον το «εγκεφαλικό-χημικό» αντίθετό τους.

Κτητικά συναισθήματα

Εκείνοι που είναι βαθιά ερωτευμένοι συχνά βιώνουν σεξουαλική επιθυμία για τον άνθρωπό τους αλλά υπάρχουν ισχυρές συναισθηματικές διακυμάνσεις. Η λαχτάρα για σεξ συνδυάζεται με την επιθυμία για σεξουαλική αποκλειστικότητα και την ακραία ζήλια όταν ο σύντροφος είναι ύποπτος για απιστία. Σύμφωνα με το Ινδικό Περιοδικό Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού, η οξυτοκίνη απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής δραστηριότητας. Αυτή η ορμόνη δημιουργεί κοινωνικούς δεσμούς και αναπτύσσει εμπιστοσύνη.

Λαχτάρα για συναισθηματική ένωση

Ενώ η επιθυμία για σεξουαλική ένωση είναι σημαντική για τους ερωτευμένους ανθρώπους, η λαχτάρα για συναισθηματική ένωση έχει προτεραιότητα. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2002 στο Archives of Sexual Behavior διαπίστωσε ότι το 64% των ερωτευμένων (το ίδιο ποσοστό και για τα δύο φύλα) διαφώνησε με τη δήλωση, «Το σεξ είναι το πιο σημαντικό μέρος της σχέσης μου με [τον σύντροφό μου]».

Αίσθημα εκτός ελέγχου

Τα άτομα που αναφέρουν ότι είναι «ερωτευμένοι» συνήθως λένε ότι το πάθος τους είναι ακούσιο και ανεξέλεγκτο.

Χάνοντας την σπίθα

Δυστυχώς, η αγάπη δεν διαρκεί τις περισσότερες φορές για πάντα και οι ψυχολόγοι λένε ότι το πρώιμο στάδιο ευφορίας δεν διαρκεί περισσότερο από τρία χρόνια. Είναι μια παρορμητική κατάσταση που είτε εξελίσσεται σε μια μακροχρόνια, αλληλεξαρτώμενη σχέση που οι ψυχολόγοι αποκαλούν «προσκόλληση», είτε παύει και η σχέση διαλύεται. Εάν υπάρχουν φυσικά ή κοινωνικά εμπόδια που εμποδίζουν τους συντρόφους να βλέπουν ο ένας τον άλλον τακτικά — για παράδειγμα, εάν η σχέση είναι εξ αποστάσεως — τότε η φάση «ερωτευμένος» διαρκεί γενικά περισσότερο από ό, τι θα ήταν υπό άλλες συνθήκες.